Bilimsel araştırma sürecinde, kaynak yönetimi oldukça önemlidir. Bu bağlamda, Mendeley ve Zotero gibi referans yönetim araçları araştırmacılara büyük kolaylıklar sağlar. İki programı temel özellikleriyle karşılaştırdığımızda ise;
Kullanım Kolaylığı ve Temel Özellikler
Mendeley:
- Kullanımı kolaydır.
- Tüm önemli web tarayıcıları ile uyumlu bir masaüstü versiyonu ve bir web versiyonu sunar.
- Kurulum ve kullanımı için açık talimatlar ve video eğitimleri içerir.
- Ücretsiz temel yazılım sunar, ancak ek bulut depolama alanı eklemek ve daha büyük gruplarla işbirliği yapmak için ücret talep eder.
Zotero:
- Kullanımı kolaydır ve Firefox eklentisi olarak çalışabilir veya Chrome, Safari, Firefox ve Opera'ya bağlanan bağımsız bir versiyon olarak kullanılabilir.
- Zotero'yu kurmak ve kullanmak için kapsamlı bir rehber sunar.
- Temel yazılım ücretsizdir, ancak ek depolama alanı eklemek için ücretlendirilir.
Kurulum Bilgileri
Mendeley:
- Bir hesap oluşturun.
- İşletim sisteminize uygun masaüstü istemcisini indirin (Mac, Windows, Linux).
- Web ithalatçısını kurun.
Zotero:
- Bir hesap oluşturun.
- Firefox için Zotero'yu veya Zotero Bağımsız Versiyonu'nu indirin.
- Maliyet
- Her iki program da temel yazılımı ücretsiz olarak sunmakta; ancak, ek bulut depolama alanı eklemek istendiğinde ücretlendirme yapmaktadırlar.
Ücretsiz Versiyonun Depolama Kapasiteleri
Mendeley:
2GB bulut depolama alanı sunar. Hesabınızın tam olarak işlevsel olması için Mendeley'in bulut depolamasını kullanmanız gerekmektedir. Ancak, 2GB, koleksiyonunuz için önemli bir alan sağlamalıdır.
Zotero:
300MB bulut depolama alanı sunar. Zotero hesabınızı senkronize etmeden, Zotero'nun bulut depolamasını kullanmadan bir bilgisayarda alıntılar ve belgelerden oluşan bir kütüphane sürdürebilirsiniz. Ancak, hesabınızı Zotero'nun sunucuları ile senkronize ettiğinizde, bulut depolama sınırlamaları devreye girer.
Bu karşılaştırma, her iki programın da temel özelliklerini ve araştırmacıların ihtiyaçlarına göre nasıl bir yol izlemeleri gerektiğine dair bir fikir vermektedir.
Metin ve Dipnot Oluşturma ile Kaynakça Hazırlama
Evet, her iki program da metin içi atıflar, dipnotlar ve kaynakçalar oluşturabilir. Word, LibreOffice ve BibTeX için ücretsiz eklentiler mevcuttur. Mendeley'i indirdikten sonra, bu eklentileri program içinden kurabilirsiniz. Zotero Bağımsız sürümünde Word ve LibreOffice için ücretsiz eklenti dahildir. Ayrıca, Firefox için Zotero versiyonu için Word (Mac & Windows) ve LibreOffice eklentilerini kurma bilgileri bulunmaktadır.
Desteklenen Atıf Stilleri
Her iki program da Citation Style Language (CSL) kullanır, bu da 7.000'den fazla ücretsiz CSL atıf stilini sunar. Mendeley ve Zotero, en popüler atıf stilleri (APA, MLA, Chicago) ile birlikte gelir ve ek stiller yüklenebilir. Mendeley'de ek stiller masaüstü istemci içinden yüklenebilirken, Zotero için ek stiller Zotero Stil Deposu'ndan indirilebilir. Her iki program için de bir atıf stilini düzenleme talimatları mevcuttur.
Veritabanlarından Atıf Kaydetme
Evet, her iki program da veritabanlarından atıf kaydetmeyi destekler. Mendeley için, web tarayıcınıza web ithalatçı bookmarklet'ini yükledikten sonra, ana web tarayıcılarıyla çalışan büyük veritabanları için atıf bilgilerini kaydedebilirsiniz. Zotero ile veritabanlarından Zotero simgesiyle atıflar yakalanabilir.
İşbirliği Özellikleri
Mendeley için ücretsiz hesap kullanıcıları 1 özel grup veya 3 grup üyesi ile davetiyeyle katılıma açık halka açık gruplar oluşturabilir. Özel gruplarda belgeler ve atıflar, davetiyeyle katılıma açık halka açık gruplarda ise yalnızca atıflar paylaşılabilir. Halka açık gruplarda referanslar paylaşılabilir, ancak sayı sınırı yoktur.
Zotero kullanıcıları sınırsız özel veya halka açık grup oluşturabilir ve dosyaları ile atıfları paylaşarak işbirliği yapabilirler. Özel gruplar birbirleriyle belgeleri ve referansları, kapalı üyelikli halka açık gruplar birbirleriyle belgeleri ve referansları paylaşabilir. Açık üyelikli halka açık gruplar ise yalnızca referansları, ancak belgeleri paylaşamaz.
Hesaba PDF Kaydetme
Evet, her iki program da hesabınıza PDF kaydetmeyi destekler. Mendeley ile PDF dosyalarını veya PDF belgelerinin tam klasörlerini sürükleyip bırakarak, diğer atıf yönetim yazılımlarından içe aktararak PDF'leri hesabınıza ekleyebilirsiniz. Zotero, otomatik olarak web sitelerinden PDF'leri ve ilgili atıf bilgilerini yakalayabilir, kütüphaneye PDF dosyalarını sürükleyip bırakabilirsiniz.
PDF Metadata Otomatik Çıkarma
Her iki program da PDF'leri veya PDF klasörlerini sürükleyip bıraktığınızda, otomatik olarak yazarlar, makalenin başlığı ve yayın yılı gibi metaverileri çıkarabilir. Mendeley ve Zotero, bu süreci kolaylaştırarak araştırma sürecini hızlandırır.
Organizasyon Özellikleri
Mendeley: Sınırsız sayıda klasör oluşturabilir, öğelere etiketler ekleyebilir ve etiketleri kullanarak arama yapabilirsiniz. Kütüphanenizi organize etmek için daha fazla bilgi edinebileceğiniz bir video bulunmaktadır.
Zotero: Sınırsız sayıda klasör (koleksiyon olarak adlandırılır) oluşturabilir, öğelere etiketler ekleyebilir ve etiketleri kullanarak arama yapabilirsiniz. Daha fazla bilgiye erişim sağlanmaktadır.
Web Sayfalarının Anlık Görüntülerini Hesaba Ekleme
Mendeley: Bu özellik eski versiyonlarda mevcuttu, ancak şu anki Mendeley sürümlerinde bulunmamaktadır. Çalışma çözümü olarak web sayfasının PDF versiyonunu oluşturabilir (PDF olarak yazdırma veya diğer yazılımları kullanma) ve PDF'e notlar ekleyebilirsiniz.
Zotero: Evet, web sayfalarını kaydetme özelliği bulunmaktadır. Web sayfalarını kaydetme bölümüne giderek daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Hesapta Girişlere Not Ekleme
Her iki program da girişlere not eklemenize ve PDF'leri notlarla işaretlemenize olanak tanır. Mendeley masaüstü talimatları ve Zotero için daha fazla bilgi mevcuttur.
Diğer Kaynak Türlerinden Metadata Otomatik Çıkarma Performansı
Metaveri çıkarma konusunda Mendeley ve Zotero arasında önemli farklar bulunmaktadır, bu da her iki programın farklı kaynak türlerinden veri çıkarma yeteneklerini belirler. İşte genel bir değerlendirme:
Mendeley
Genel Performans: Mendeley, bazı metaverileri çıkarabilir ancak detaylı bilgilerde eksiklikler olabilir. Özellikle, baskı ve yayın şehri gibi bazı detayları atlayabilir. Bu, özellikle akademik katalog kayıtlarından ve web sayfalarından bilgi çıkarmada görülebilir. YouTube videoları gibi daha dinamik içeriklerde de benzer bir durum söz konusudur; temel bilgileri alabilir ancak tam detaylarda eksiklikler olabilir. Kullanıcıların, eksik bilgileri manuel olarak tamamlamaları gerekebilir.
Kullanım Alanları: Mendeley, özellikle PDF metadatasını çıkarmada güçlüdür. Bu, makale yönetimine ve akademik çalışmaların düzenlenmesine odaklanan kullanıcılar için idealdir. Ancak, web içeriği ve diğer dinamik kaynaklardan metaveri çıkarmada daha fazla manuel düzeltme gerekebilir.
Zotero
Genel Performans: Zotero, metaveri çıkarmada genellikle daha güçlü ve kapsamlıdır. Akademik katalog kayıtları ve web sayfalarından çoğu temel bilgiyi başarıyla alabilir. YouTube videoları gibi dinamik içeriklerden neredeyse tam metaverileri çıkarabilir. Ancak, yine de bazı özel durumlarda eksik bilgiler olabilir ve kullanıcıların bu bilgileri düzenlemesi gerekebilir.
Kullanım Alanları: Zotero'nun geniş kapsamlı metaveri çıkarma yeteneği, çeşitli kaynak türlerinden bilgi toplamaya ve yönetmeye yönelik çalışmalar için uygundur. Web içeriği, akademik makaleler ve hatta multimedya içeriği gibi çeşitlilik gösteren materyallerle çalışan araştırmacılar için idealdir.
İç Arama Kapasiteleri
Mendeley, kütüphanenizdeki tüm içeriği, yazar, başlık ve notlarınız gibi metadata alanlarını içerecek şekilde hızlı bir şekilde aramanıza olanak tanır. Gelişmiş arama operatörleri arama çubuğunda kullanılabilir. Mendeley, benzersiz Bir Literatür Arama özelliğine sahiptir; bu, Mendeley'in kaydedilmiş makaleler kataloğunda arama yapmanıza ve bunları kendi kütüphanenize eklemenize imkan tanır (Yalnızca tam metin makaleleri, tamamen Açık Erişim dergilerinden veya yazarın makale haklarını koruyup erişilebilir kıldığı durumlarda ekleyebilirsiniz, aksi takdirde yalnızca atıf bilgisi kaydedilir).
Zotero, kütüphanenizdeki tüm içeriği, yazar, başlık ve öğe etiketleri gibi tüm metadata alanlarını kapsayacak şekilde hızlı bir şekilde aramanıza olanak tanır. Kullanıcılar çoklu filtreler kullanarak gelişmiş aramalar oluşturabilir ve gelişmiş aramaları kaydedebilir. Tam metin PDF dizinlemesini etkinleştirmek, kaydedilmiş PDF'lerdeki metnin Zotero kütüphanenizde hızlı arama ve gelişmiş arama ile aranmasına izin verir.
Çevrimiçi Destek
Mendeley, açık kaynaklı olmamakla birlikte, kullanıcılar için kapsamlı videolar ve eğitimler sunar. Ayrıca çok aktif bir destek forumuna sahiptir.
Zotero, ücretsiz/açık kaynaklıdır ve aktif bir geliştirme topluluğuna sahiptir, ayrıca kapsamlı bir başlangıç rehberi sunar. Çok aktif bir destek forumu da bulunmaktadır.
Güvenlik
Mendeley için bulut depolama zorunludur ve bulut verileri ABD sunucularında saklanır.
Zotero için bulut depolama opsiyoneldir; işbirliği için zorunlu olmakla birlikte, Zotero'yu senkronize etmek zorunda kalmadan kullanabilirsiniz. Bulut verileri ABD sunucularında saklanır.
İşletim Sistemi ve Tarayıcı Uyumluluğu
Her iki program da Macintosh, Windows ve Linux işletim sistemlerini destekler. Zotero, Firefox'un çalıştığı herhangi bir işletim sisteminde de çalışabilir. Mendeley, Internet Explorer, Firefox, Chrome ve Safari ile uyumludur, JavaScript ve çerezlerin etkinleştirilmesi gerekmektedir. Zotero için Firefox uzantısı kullanılabileceği gibi, Chrome, Safari, Firefox ve Opera için eklentileri olan bağımsız bir uygulama da bulunmaktadır.
Mobil Cihaz Uygulamaları
Mendeley, iPhone ve iPad için ücretsiz bir uygulama sunar ve kendi Android uygulamasını geliştirmektedir. Ayrıca, mevcut üçüncü taraf Android uygulamaları bulunmaktadır.
Zotero, Apple ve Android cihazlar için çeşitli fiyatlarla üçüncü taraf uygulamalar sunar.
Araştırma sürecinizde referans yönetimi için Mendeley veya Zotero arasında seçim yaparken, her iki programın sunduğu özellikleri dikkate almanız önemlidir. İhtiyaçlarınıza ve tercihlerinize bağlı olarak, her iki programın da kendine özgü avantajları bulunmaktadır.
Mendeley, özellikle PDF metadatasını otomatik olarak çıkarma ve kendi kütüphanenize eklemekte güçlüdür. Ayrıca, sınırsız klasör oluşturma ve etiketleme özellikleri sayesinde kapsamlı bir organizasyon ve kolay arama imkanı sunar. Mendeley'in benzersiz Literatür Arama özelliği, açık erişim dergilerinden veya yazarın haklarını koruduğu makalelerden tam metin makalelere erişim sağlar. Ancak, web sayfalarının anlık görüntülerini kaydetme özelliği artık mevcut değildir ve güvenlik açısından bulut depolama zorunludur.
Zotero, kullanıcı dostu bir arayüz ile hızlı içerik araması, gelişmiş arama filtreleri ve tam metin PDF dizinlemesi gibi özellikleri ile dikkat çeker. Açık kaynaklı bir platform olarak, aktif bir geliştirme topluluğu tarafından desteklenir ve sık güncellemeler alır. Zotero, metadataları çeşitli kaynaklardan etkili bir şekilde çıkarma konusunda çok iyi performans gösterir, özellikle YouTube videoları gibi çeşitlilik gösteren içerik türlerinde. Ayrıca, web sayfalarının tam sayfasını hesabınıza kaydetme özelliği sunar.
Genel olarak, Mendeley'i tercih etmek, PDF yönetimi ve akademik makalelere erişimde daha yoğun bir deneyim arayan kullanıcılar için uygun olabilir. Öte yandan, Zotero, web içeriğini ve çeşitli kaynak türlerinden metadataları etkili bir şekilde yönetmek isteyen ve açık kaynaklı bir platformda çalışmayı tercih eden kullanıcılar için daha cazip olabilir.
Son kararınızı verirken, her iki programın da sunduğu eğitim materyalleri, destek forumları ve işbirliği özelliklerini göz önünde bulundurmanız faydalı olacaktır. Bu, araştırma sürecinizi en iyi şekilde destekleyecek olan programı seçmenize yardımcı olur.
.jpg)
