Doktora yeterlilik sınavı kurumdan kuruma ve disiplinden disipline değişiklik gösterse de, hepsinin ortak bir yanı var: muhtemelen hayatınızda karşılaşacağınız en zorlu sınavlardan biri olması. Doktora yeterlilik sınavı, derslerinizi tamamladıktan sonra yapılır. Tez çalışmanıza başlamadan önceki son engeldir. Doktora yeterlilik sınavını geçmek, ders çalışma aşamasından çıkıp, derecenizin araştırma safhasına geçiş biletinizdir.
Bu yazıda, sürecin nasıl göründüğünü ve sınavın yazılı ve sözlü kısımlarına nasıl hazırlanacağınızı ele alacağız. Aynı zamanda, sınavın kapsamına dair bir fikir vermesi için örnek sorular da sunacağız.
Doktora Yeterlilik Sınavı Nedir
Doktora yeterlik sınavı, zorunlu ve seçmeli derslerini ve seminerini tamamlayan öğrencinin alanındaki temel konular ve kavramlar ile doktora çalışmasıyla ilgili bilimsel araştırma derinliğine sahip olup olmadığının ölçülmesidir.
Doktora Yeterlilik Sınavı Ne Kadar Sürer?
Genel itibariyle Yeterlilik Sınavı Süresi yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölüm halinde yapılır. Yazılı sınav süresi 1.5 saatten az, 3 saatten fazla; sözlü sınav süresi 1 saatten az, 2.5 saatten fazla olamaz şeklindedir.
Doktora Yeterlilik Sınavına Nasıl Hazırlanırsınız?
Birçok öğrenci, hazırlıklarını en etkili şekilde nasıl yapılandıracaklarını bilmedikleri için değerli çalışma zamanlarını boşa harcar. İşte, Doktora yeterlilik sınavına en iyi nasıl hazırlanabileceğiniz üzerine birkaç öneri.
Adım 1: Literatürü Toplayın
Yeterlilik sınavına hazırlanmak için ilk adım, gözden geçirmek istediğiniz literatürü toplamaktır. Aldığınız her dersi gözden geçirin ve bu derslerde okuduğunuz akademik makaleleri bir araya getirin.
Adım 2: Gözden Geçirin ve Not Alın
İkinci adım, makaleleri tekrar okumak ve bunlar üzerine, ana bulgular ve metodoloji dahil notlar almak. Bu adım birkaç ayınızı alabilir.
Adım 3: Notların Üzerinden Geçin ve Özetleyin
Üçüncü adım, tüm makaleler üzerine aldığınız notların üzerinden geçmek ve bunları daha da özetlemek için tekrar özetlemektir.
Adım 4: Özetlerinizi Gözden Geçirin
Dördüncü adım, yoğunlaştırılmış özetinizin üzerinden dört beş gün geçirerek her şeyi aklınızda tutmanızı sağlamaktır. Bu şekilde, hangi yazarın ne dediğini ve bu bilgilerin diğer yazarların söyledikleriyle nasıl ilişkilendirilebileceğini hızlıca hatırlayabilirsiniz. Tüm bu ilişkileri aklınızda tutun.
Adım 5: Dinlenin
Sınavınızdan bir gün önce, beşinci adım olarak dinlenmektir, böylece önünüzdeki birkaç günün yoğun doğasına hazır olursunuz.
Doktora Yeterlilik Sınavı Geçme Oranı
Doktora yeterlilik sınavı geçme oranı belirlemek zordur çünkü okullar genellikle bunu yayınlamaz veya hakkında konuşmaz.
Doktora Yeterlilik Sınavını Geçemezseniz Ne Olur?
Doktora yeterlik sınavında başarısız olan öğrenciler bir sonraki yarıyılda tekrar sınava alınır. Bu sınavda da başarısız olması durumunda öğrencinin doktora programı ile ilişiği kesilir. Yani toplamda 2 hakkınız bulunmaktadır.
Doktora Yeterlilik Sözlü Sınav Nedir?
İki tür sözlü sınav vardır. Biri yazılı sınavın ardından gerçekleşirken, diğeri bağımsızdır.
Yazılı Sınavı Takip Eden Sözlü Sınav
Eğer bir yazılı sınav alıyorsanız ve ardından bir sözlü sınav varsa, genellikle sözlü sınavda açıklama yapabilir ve kapsamlı sınavda olan konulara daha derinlemesine girebilirsiniz.
Sadece Sözlü Sınav
Bazı okullar sadece sözlü sınav yapar, burada siz ve birkaç fakülte üyesi yüz yüze veya bir zoom araması üzerinden buluşursunuz. Onlar size soruları sorar ve siz yazmadan cevap verirsiniz.
Sözlü Sınavı Başarıyla Geçmek İçin İpuçları
- Komiteye saygı gösterin. Unutmayın ki, geleceğinizi kontrol eden insanların odasına giriyorsunuz. Eğer onlara saygı göstermezseniz, bu, ciddi olmadığınızın bir işareti olarak algılanabilir ve ilerlemeniz üzerinde olumsuz bir etkiye neden olabilir.
- Her soruya cevap verin.
- Takılırsanız, soruyu yeniden ifade etmelerini isteyin. Bunu yapmak, beyninize rahatlama şansı verebilir.
- Komiteye sorular sorun. Bir soruya cevap vermenizin ardından her zaman “Sorunuzu cevapladım mı?” veya “İstediğiniz düzeyde cevapladım mı?” gibi sorular sorabilirsiniz. Sonrasında, nihayetinde onlara, örneğin, “Bu konuda herhangi bir düşünceniz var mı?” gibi sorular sorabilirsiniz.
Doktora Yeterlilik Sınavı İçin Örnek Sorular
Genel olarak Doktora yeterlilik sınavı soruları öncelikle yüksek lisans çalışmanız üzerinden usulen başlar ve ardından diğer sorular gelir. Yüksek Lisans tez çalışmanızı tekrar gözden geçirmenizde fayda var. Ayrıca burada alanınıza hakim olup olmadığınızı görmek için alanınızla ilgili genel sorular sorulur. Eğer spesifik sorular gelmeye başlarsa korkmayın, önceki bildiğiniz bilgileri hatırlayın ve derleyerek sunun. Zaten yazılı sınavda alana olan hakimiyetinizi gösterdiniz. Burada genel itibariyle sorulan soruların %70 sizi rahatlatmak için olacak ve %30 ise alana olan hakimiyetinizi görmek üzerine olacaktır. Yüksek Lisans ve Doktora Tez çalışmalarınıza hakimseniz ve alanınızla ilgili literatüre hakimseniz endişe etmenizi gerektirecek bir durum yoktur. Başarılar dileriz.
.jpg)
